Ταγμένος στο λαϊκό τραγούδι

Πάθος και εμμονές. Ολα αυτά, που υποτίθεται ότι πρέπει να αποφεύγει ένας δημοσιογράφος, ο Πάνος Γεραμάνης τα είχε αναδείξει σε βασικά του προσόντα. Το πάθος του για το λαϊκό τραγούδι μεταγγιζόταν και στον πιο αδιάφορο αναγνώστη ή ακροατή: μάλλον γιατί οι ιστορίες και τα πρόσωπα των γραπτών ή των εκπομπών του Γεραμάνη είχαν πάντα τη γοητεία της προσωπικής εμπλοκής και του εντοπισμού εκείνης της μαγικής λεπτομέρειας, που χρησίμευε ως κλειδί για την ανακάλυψη του θησαυρού του λαϊκού τραγουδιού.
<center>
<img border="0" src="/photos/articles/363_1.jpg">Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συγχαίρει τον Πάνο Γεραμάνη για το βραβείο Μπότση, που του απονεμήθηκε το 1999 στο ραδιόφωνο</p>
</center>
Με τον ίδιο τρόπο αντιμετώπιζε τα άλλα του πάθη: το ποδόσφαιρο ή το καλό φαγητό σε ταβέρνες που διατηρούσαν το χρώμα της παλαιάς Αθήνας. Ολα αυτά αποτελούσαν μια ενότητα στο σύμπαν του Πάνου Γεραμάνη, όπου, σε ένα γαλαξία λαϊκών βάρδων, το λαμπρότερο άστρο ήταν η φωνή του Καζαντζίδη.

Ο Πάνος Γεραμάνης ήταν από το είδος εκείνο των δημοσιογράφων που είχαν άποψη, προσωπικότητα και υπόσταση τέτοια, ώστε να έχει νόημα η φράση περί του «δυσαναπλήρωτου κενού». Πέθανε το Μεγάλο Σάββατο από ανακοπή καρδιάς, στην Πάργα, όπου βρισκόταν για τις ημέρες του Πάσχα. Ηταν 60 ετών.

Κηδεία στα Βασιλικά

Η νεκρώσιμος ακολουθία ψάλλεται σήμερα στις 12 το μεσημέρι στο Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Χαλανδρίου (Πλ. Χαλανδρίου) και η κηδεία του θα γίνει στις 4 μ.μ. στο κοιμητήριο Βασιλικών Ευβοίας.

Στα Βασιλικά Ευβοίας είχε γεννηθεί ο Πάνος Γεραμάνης τον Δεκέμβριο του 1945. Στη δημοσιογραφία μπήκε στα 17 του, αρχικά ως αθλητικός ρεπόρτερ στην εφημερίδα «Φως των Σπορ». Το 1964 εξέδωσε στην ιδιαίτερη πατρίδα του την «Αγροτική Φωνή της Χαλκίδας».

Εκτοτε εργάστηκε σε πολλές εφημερίδες ως συντάκτης ύλης, ρεπόρτερ αλλά και ως κριτικός δίσκων. Εργάστηκε κατ' αρχήν στην «Απογευματινή» (1968-1971), στην «Ακρόπολη» έως το 1981, στο «Εθνος» (1981-86), την ίδια περίοδο ως αρχισυντάκτης στο περιοδικό «Ελληνοσοβιετικά χρονικά», στην «Πρώτη» (1986) και στο «Κέρδος» (1987). Τελευταίος του σταθμός στην έντυπη δημοσιογραφία η εφημερίδα «Τα Νέα», όπου από το 1987 ήταν συντάκτης ύλης, γράφοντας ταυτόχρονα για το λαϊκό τραγούδι και υπογράφοντας μια στήλη στις αθλητικές σελίδες για την ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου και μια για τις καλές λαϊκές ταβέρνες της Αθήνας.
<center>
<img border="0" src="/photos/articles/363_2.jpg">Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συγχαίρει τον Πάνο Γεραμάνη για το βραβείο Μπότση, που του απονεμήθηκε το 1999
Στο ραδιόφωνο</p>
</center>

Ξεχωριστή ήταν και η πορεία του στο ραδιόφωνο. Ξεκίνησε το 1989 από τον «902 Αριστερά στα FM». Το 1990 πήγε στην ΕΡΑ. Στο Β' Πρόγραμμα διατηρούσε τα τελευταία 16 χρόνια την περίφημη εκπομπή «Λαϊκοί Βάρδοι», ερευνώντας το μικρασιατικό, το ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι και φιλοξενώντας περισσότερα από 235 πρόσωπα που εμπλέκονταν μ' αυτό.

«Ο Πάνος Γεραμάνης πρέπει να χαίρεται, γιατί με την πέννα και τον λόγο του συνέβαλε στη διάδοση και κατανόηση ενός είδους μουσικής που την είχαν καταδικάσει στο περιθώριο», ήταν τα εύσημα που είχε αποσπάσει από τον Μίκη Θεοδωράκη πέρυσι, όταν η ΕΡΑ γιόρτασε τη 15ετία των «Λαϊκών Βάρδων» με μια μεγάλη γιορτή προς τιμήν του στο «Περιβόλι του Ουρανού» -είχε προηγηθεί η βράβευση της ΕΣΗΕΑ για την πολύχρονη προσφορά του στη δημοσιογραφία.

Ξεχωριστό κεφάλαιο της δημοσιογραφικής ιστορίας του Γεραμάνη ήταν η βαθειά του φιλία με τον Στέλιο Καζαντζίδη. Είχαν γνωριστεί το 1963, λόγω μιας συνέντευξης για το «Φως των Σπορ». Η γνωριμία τους εξελίχθηκε σε μακρά φιλία και όπως έλεγε ο ίδιος ο Γεραμάνης «και λόγω μιας διακριτικής από την πλευρά μου συμπεριφοράς, βγήκαν 56 συνεντεύξεις και μερικές δεκάδες κασέτες μέσα από τις οποίες ζωντανεύουν οι πιο δυνατές και συγκλονιστικές στιγμές του Καζαντζίδη και για την πολυτάραχη ζωή του και για το αυθεντικό λαϊκό τραγούδι-για το οποίο θα έλεγα ότι γεννήθηκε μαζί του, όταν πρωτοβγήκε στη μουσική σκηνή το 1951 και πέθανε μαζί του».

Μέρος των εξομολογήσεων του Καζαντζίδη αποτέλεσε και το υλικό της βιογραφίας του Καζαντζίδη που έγραψε ο Πάνος Γεραμάνης, με τίτλο «Οταν η φωνή φτάνει τον θρύλο: Ημερολόγιο τιμής 2001» (Αγκυρα).

Από τους πιο αγαπημένους συναδέλφους ο Πάνος Γεραμάνης με τη θηριώδη μνήμη για ό,τιδήποτε αφορούσε το λαϊκό τραγούδι, ήταν πάντα πρόθυμος να βοηθήσει τους νεώτερους με εκείνη την ανιδιοτέλεια και γενναιοδωρία που συμπλήρωναν την εικόνα του. Αυτήν που θα διατηρήσουμε στη μνήμη μας.

**Θερμά συλληπητήρια για τον θάνατο του Πάνου Γεραμάνη εξέφρασε στην οικογένειά του η γ.γ. του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα. «Υπήρξε», δήλωσε, «ένας από τους λίγους που μελέτησε σε βάθος το λαϊκό τραγούδι και ανέδειξε τη σύνδεσή του με τους αγώνες και τους πόθους του λαού μας».

**Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ Νίκος Αθανασάκης:

«Η προσφορά του Πάνου Γεραμάνη αναγνωρίστηκε από όλους και πρώτα από τους συναδέλφους του, που τον τίμησαν γι' αυτήν. Αλλά οι τιμές δεν τον άλλαξαν. Παρέμεινε πάντα ένας απλός άνθρωπος, ένας ακούραστος ερευνητής, με ιδιαίτερα σημαντικό έργο».

**Ο πρόεδρος του Συνασπισμού, Αλέκος Αλαβάνος, μόλις πληροφορήθηκε τον θάνατο του Πάνου Γεραμάνη έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Ο Π. Γεραμάνης υπήρξε ένας σεμνός αγωνιστής της Αριστεράς, με βαθιά αγάπη στο λαϊκό τραγούδι, στο οποίο αφιέρωσε τη ζωή του. Το στήριξε και το ανέδειξε σε δύσκολους καιρούς».

**Συλλυπητήρια ανακοίνωση εξέδωσε και το δ.σ. της ΕΣΗΕΑ.

Ν. ΧΑΤΖ.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 03/05/2005